Streszczenie wykonania tematu – rok 2011

Napełnianie oraz mycie opryskiwaczy są procesami, stanowiącymi potencjalne zagrożenie dla środowiska podczas stosowania środków ochrony roślin, będąc źródłem tak zwanych zanieczyszczeń punktowych. W 2011 roku przeprowadzono analizę dostępnych rozwiązań oraz możliwości ich wdrożenia w IOR-PIB Oddział Sośnicowice oraz w Polowej Stacji Doświadczalnej IOR-PIB w Winnej Górze. Konieczność bezpiecznego mycia i zagospodarowania odcieków z tego procesu wynika zarówno z obowiązujących przepisów krajowych jak i unijnych.

Spomiędzy wielu znanych na świecie rozwiązań, dotyczących bezpiecznego zagospodarowania płynnych odpadów z obsługi opryskiwaczy wybrano francuski system Phytobac. Po przeprowadzonych modyfikacjach opracowana technologia zakłada, że napełnianie i mycie opryskiwaczy i innych maszyn rolniczych odbywać się będzie na szczelnej nawierzchni, zabezpieczonej przed opadami atmosferycznymi wiatą. Odcieki z tego stanowiska kierowane są do studzienki zbiorczej skąd są przepompowywane do zbiornika retencyjnego. Zgromadzone tam odcieki będą następnie rozdeszczowywane na złożu zlokalizowanym w betonowym szczelnym i zadaszonym basenie, wypełnionym mieszanką gruntu oraz materiału roślinnego. Odpowiedni skład tego złoża zapewnia rozkład pozostałości środków ochrony roślin w zgromadzonych odciekach a system rozdeszczowywania odcieków spowoduje odparowanie wody.

Zdecydowano się na budowę dwóch stanowisk do napełniania i mycia opryskiwaczy wraz ze złożem do neutralizacji odcieków. Przeprowadzono analizę prawną pod kątem możliwości budowy stanowiska zgodnie z przepisami prawa budowlanego oraz jego późniejszej eksploatacji zgodnie z przepisami o ochronie środowiska oraz zgodnie z przepisami Ustawy o odpadach. Sporządzono projekt budowlany wraz z kosztorysem (dla lokalizacji w Sośnicowicach). W obu lokalizacjach dokonano zgłoszenia prac budowlanych, co umożliwi rozpoczęcie prac związanych z budową stanowisk wiosną 2012 roku.

Celem prowadzonych prac jest wprowadzenie w IOR-PIB bezpiecznego dla środowiska postępowania ze środkami ochrony roślin podczas napełniania opryskiwaczy oraz podczas ich mycia a także zbadanie skuteczności procesu rozkładu środków ochrony roślin w złożu. Wyniki prac mogą posłużyć do upowszechnienia stosowania takich rozwiązań oraz do stworzenie podstaw technicznych i organizacyjnych, które będą mogły być przekazane zainteresowanym instytucjom oraz innym użytkownikom opryskiwaczy, którzy chcieliby wykorzystać doświadczenia IOR-PIB w celu uporządkowania tego zakresu działalności w swoich gospodarstwach.